در این مطلب می خواهیم شمار را با گاز فریون R23 و هم چنین مبرد یا سرما زا بیشتر آشنا کنیم.
مقدمه
تا به حال به نحوه کارکرد سیستم های تبرید مانند اسپلیت، چیلر و ... توجه کرده اید؟ و یا اینکه این سیستم ها اصولأ از چه گازی استفاده می کنند؛ پس با ما همراه باشید :
به بیانی ساده مبرد ها عامل ایجاد و انتقال سرما هستند. مبرد یا سرمازا حالت سیال دارد و با می تواند با دریافت حرارت تغییر حالت دهد(تبدیل مایع به گاز و بالعکس) و در سیکل های تبریدی کاربرد گسترده ای دارد. عمومأ سیستم تهویه مطبوع دارای سیکل تبریدی جهت خنک کردن محیط است.
در اسپلیت ها نیز، گاز به عنوان ماده ای مبرد استفاده می شود که در کمپرسور قرار دارد. در تجهیزات سرمایشی دیگر مثل چیلر ها آب نقش مبرد را به عهده دارد.
مبرد ها در درون یک دستگاه سرمایشی دائمآ تغییر حالت می دهند. با هم تغییر حالات مبرد را بررسی می کنیم:
مطابق شکل زیر، کمپرسور با فشار، مبرد را وارد سیستم می کند و مبرد، با دریافت حرارتی که در اطراف کندانسور وجود دارد و تحت فشار، حرارت خود را به محیط داده و خنک می شود. در اینجا مبرد به مایع با فشار بالا تبدیل می شود. سپس مایع بعد از عبور از شیر انبساط، خنک تر شده و فشار آن نیز کمتر می شود. بعد از این مرحله مبرد به اواپراتور منتقل می شود از حالت مایع به گازی کم فشار تبدیل می گردد. این گاز کم فشار مجدد وارد کمپرسور شده و چرخه ادامه دارد. تمامی سرد کننده ها بر اساس یک چرخه ثابت عمل می کنند. به این چرخه سیکل تبرید گفته می شود.
گاز های مبرد بر اساس معیار های ذیل تقسیم بندی می شوند :
- سمی بودن
- آتش زا بودن
- محدوده دمای کاری با توجه به فشار کاری
گاز R23 گازی غیر سمی و بی رنگ و از جمله گاز های دما پایین محسوب می شود و محدوده کاری آن بین 40- الی 85- درجه سانتی گراد می باشد. این گاز ها از نوع گاز مبرد هیدرو فلوئوروکربن – HFC می باشد.
این گروه جزو جدیدترین مبردهای مورد استفاده در سیستم های سردسازی جهان می باشد و ترکیب شیمیایی آنها از اتم های کربن، فلوئور و هیدروژن تشکیل شده است. در گاز مبرد HFC به دلیل عدم وجود کلر، بر روی لایه ازون تاثیر مخربی نمی گذارد و به طور کلی این مبرد یک گاز گلخانه ای غیر مخرب برای لایه اوزون می باشد.
گاز R23 نیز از جمله گاز هایی است که دوست دار لایه اوزون بوده و تأثیر آن روی گرمایش زمین نیز آن چنان بالا نیست.
روغن مورد استفاده این گاز در سیستم تبرید، از دسته ی روغن اِستر می باشد.
لازم به ذکر است این گاز در سیستم تبرید Cascade (2 کمپرسور) مورد استفاده قرار می گیرد.
آرمینکو برای رسیدن به دمای پایین مثل دمای 80- یا 85- درجه سانتی گراد در یک محفظه آزمایشگاهی، از گاز R23 در سیستم تبرید، استفاده می کند.
نتیجه گیری :
در مجموع گاز R23 علاوه بر عدم صدمه رساندن به محیط زیست، در سیستم های دمای فوق سرد بسیار گسترده استفاده می شود و کاربرد زیادی در صنایع سرد و فوق سرد دارد.
متاسفانه در کشورمان گاز های مبرد تولید نمی شوند و گاز R23 هم از این قانون مستثنی نیست و تنها راه تهیه آن از منابع خارجی است. آرمینکو نیز راسأ نیاز خود را به این مبرد از طریق واحد بازرگانی خارجی خود، مرتفع می سازد و منابع گسترده ای را در سرتا سر دنیا شناسایی و بایگانی نموده است.